İkebana Nedir? İkebana Nasıl Yapılır?
İkebana Nedir?
İkebana, Japon çiçek düzenleme sanatıdır ve “ yaşayan çiçekler” anlamına gelir. Kökenleri yedi yüzyıl öncesine uzanan ikebana, vazo ve benzeri kapların içerisinde çiçeklerin gövde, sap ve yaprakları keserek yapılır. Çiçeklere istenilen şeklin verilmesi için onları doğru pozisyonda yerleştirmek, bağlamak ve kesmek gereklidir ancak bunun için bazı teknik ve görsel becerilere sahip olmak şarttır. Bu nedenle, ikebana öğrenmek için kursa gitmek önerilir ve söz konusu teknik ve görsel becerileri kazanmak genellikle birkaç yıl alabilir.
Yüzyıllar boyunca ikebananın birçok farklı düzenleme tarzı ortaya çıkmıştır. Moribana, rikka, seika veya shoka, jijuka ve nageire en yaygın ikebana stilleri arasında sayılır.
Geleneksel olarak, misafir odaları ikebana ile süslenmişse de günümüzde, salonlarında, oturma odalarında, bina ve evlerin girişlerinde, mağaza vitrinlerinde ve lobilerde göz alıcı ikebana göz alıcı eserlerine rastlamak mümkündür.
İkebananın Tarihçesi
Japonya'nın geleneksel sanatlarından biri olan İkebana, bugünkü uygulanan şekli ile 600 yıldan fazla süredir uygulanmaktadır.
İkebana’nın Budistlerin ölülerin onurlarına çiçek sunma ritüelinden gelişerek ortaya çıktığı düşünülmektedir. Dolayısıyla, ikebananın başlangıcı, Budizm’in 6 ncı yüzyılda Japonya’ya girişine kadar uzanır. Budistlerin sade şekilde çiçek sunma ayinleri, 10 uncu yüzyıl Japonyası’nda görsel olarak güçlenmiş ve vazo ve kaplar bu ayinlere dahil edilmiştir.
İlk ikebana okulu, Kyoto'daki Rokkakudo Tapınağının rahibi tarafından açılmıştır. Japonca anlamı Ikenobo olan bir gölün kıyısında yaşayan rahip ve gölün adı, zamanla ölüler için çiçek süsleme uğraşıyla özdeş hale gelmiştir.
On beşinci yüzyılın ortalarında, ilk klasik stilleri ortaya çıkan ikebana, dini referanslarından arındırılırken felsefi ve ruhsal kökenlerini koruyan zengin bir sanat formu statüsünü almıştır. İkebana ile ilgili bilinen ilk yazılı eser 1443'ten 1536'ya kadar olan yılları kapsayan bir derleme olan Sendensho’dur.
15 inci yüzyılın sonlarına doğru ise halk arasında iyice yayılarak kuralları oluşturulmaya başlanmıştır. İkebana sanatının ilk öğretmen ve öğrencileri, soylu ve zenginlerdir ancak, zaman geçtikçe birçok farklı okul ortaya çıkmış ve bu sanat tüm sosyal sınıflara yayılmıştır. Zaman geçtikçe ikebana geleneksel festivallerde önemli bir yer tuttu ve ikebana sergileri periyodik olarak yapılır hale geldi.
İkebana Felsefesi
İkebana, Japon insanının doğa ile kurduğu yakınlık ve aralarındaki kusursuz harmoniyi gösteren bir sanattır ve fiziki olarak çiçeklerin süslenmesinin çok ötesinde derin ve insan ruhuna hitap eden bir anlamı bulunmaktadır. Malzemeleri yaşayan dallar, yapraklar, otlar ve çiçekler olan ikebananın kalbi, renk kombinasyonlar, doğal şekiller ve zarif çizgilerden kaynaklanan güzelliğidir. Bu sebeple İkebana sadece çiçek dekorasyonundan çok daha fazlasını ifade eder.
Prensip olarak, ikebana, sınırlı bir doğa parçasını evin içine çekmeyi değil; iç mekan ile dış mekan arasında bir bağ oluşturarak tüm doğa ile bütünleşmeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle, ikebana ustalarının tek bir düzenleme çalışmasında birkaç farklı bitki türü kullanmaları ve yaprakları, çiçeksiz dalları ve çiçekleri ön plana çıkarmaları da bu bütünleşme arayışının muhtemel bir sonucudur. Tek bir çiçek türü kullanıldığında bile, doğayı ve doğallığı sembolize edecek tüm etkiler ortaya çıkarılmaya çalışılır.
İkebana Nasıl Yapılır?
İkebana ustası Türkan Füsun Güleç'ten ikebana nasıl yapılır öğrenmek için aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz:
İkebana sanatı hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki belgeseli izleyin:
Kaynaklar:
http://www.ikebanahq.org/
http://web-japan.org/kidsweb/virtual/ikebana/ikebana01.html
http://www.meraklisiicin.com/blog/bir-demet-cicekten-fazlasi-ikebana (fotoğraf)