Işık Girmeyen Şehir - Hong Kong Kowloon Walled Şehri

Kowloon Walled Şehri, Hong Kong’ un kuzeyinde bir bölge olan Kowloon’ da nüfusun yoğunlaşmış, yerleşim yerinin olmadığı bir yerdi. Birden bire bir Çin askeri kalesinden 300 binayı birbirine bağlayan yüksek katlı gecekondu köyüne dönüştü.

Kent 20. yüzyılın başında alçak katlı evlerden oluşan bir gecekondu köyü olarak başladı. II. Dünya Savaşı’ ndan sonra Hong Kong’ a büyük miktarda Çinli göçmen akın etti. Bu şehirde konut eksikliğine yol açtı. Buna karşılık, müteşebbisler ve Kowloon’ da bulunan gecekondu sahipleri, bu konut talebinden yararlanabilmek için bu alan üzerinde yüksek binalar inşa etti.

Doruk noktasında, 6.4 dönümlük şehirde 33.000’ den fazla insan yaşıyordu. Birçoğu tarafından, dünyadaki en yoğun nüfusa sahip yer olduğu düşünülüyor.

Hong Kong bölgesinde bulunan Walled City yasal olarak bir Çin askeri kalesiydi. Hem Çin hem de İngilizlerin elinde bulunan Hong Kong hükümeti, bu binaları görmezden geldiği için bu yerleşim yeri yasal hale geldi. Kanunlar, yönetmelikler ve yapı kanunları uygulanmadı. Yerin nasıl olması gerektiği konusunda yukarıdan aşağıya ileri yönlü bir rehberlik ya da planlama yapılmadı.

Kowloon’ da uygulanan tek düzenleme binanın yüksekliğiydi. Havaalanına çok yakın olduğu için binanın 13 ya da 14 kattan yüksek olması yasaklandı.

Walled Şehri, 1950‘ lerden 1970‘ lere kadar Üçlüler adlı Çin mafyası tarafından kontrol edildi. Fahişelik, kumar ve uyuşturucular için bir cennet olarak görülmeye başlandı.

1987’ de şehir giderek daha güvenli hale gelmeye başlamıştı. Kent normalleşmişiyordu, ancak ünü sonuna kadar devam etti ve hep korkularak bakıldı.

Cidden Şehir’ in sokakları dardı. Çoğu, 1,5 metre genişliğinden bile daha azdı ve bazıları çok daha dardı, çünkü bir kişi oradan yürümek istediğinde bazen yan bir şekilde yürümek zorunda kalırdı. Bu nedenle üst katlarda binalar arasında büyük bir geçiş yolu ağı kuruldu.

Şehir, özellikle gece dolaşmak için hiç müsait bir yer değildi. Sakinlerin çoğu, işe ve eve giderken en iyi bildikleri yollardan ve sokaklardan gidip geliyorlardı.

Şehrin postacı olan Bay Lui, 1976’ da Kowloon’ a atandı. Şehrin tüm giriş ve çıkışlarını tanıyan az sayıdaki insandan biri olarak bakılıyor. Tavandan damlayan sulardan korumak için hep şapka takardı.

Şehir ile ilgili düzenlemeler yürürlüğe girmediğinden, iş kurmak kolaydı hiç bir yükümlülük gerektirmiyordu. Öncelikle "gecekondu sahipleri" tarafından kontrol edilen kira, kentin geri kalanına oranla düşüktü.

Ho Chi Kam, şehirde eşi ile birlikte 1991 yılına kadar kuaför salonunu işletti. Ho, Walled City’ den çıkartıldıktan sonra çalışmak için geri dönmek zorunda kaldı, çünkü başka yerlerde kira ödemeye gücü yetmemişti.

Çin’ den gelen doktorlar, diş hekimleri ve akredite edilmiş diğer meslek sahibi uzmanlar, lisanslarının Hong Kong’ da geçerli olmadığı kendilerine söylendi. Bu kişiler bir kaç metre ötede Hong Kong' da geçerli olan bu yasal düzenlemelerin uygulanmadığı Walled Şehri’ nde ofis açmak zorunda kaldılar.

Şehir, Hong Kong’ un işçi sınıfının doktora veya diş hekimine gittiği bir yer olarak bilinir hale geldi. Randevular daha ucuzdu, çünkü doktorlar ve diş hekimleri şehirde başka hiçbir yerde çalışamıyordu.

Wong Cheung Mi, Walled Şehrindeki pek çok dişçiden biriydi.

Yönetmeliklerin olmaması, Kowloon’ daki birçok et işlemcisi için avantaj sağaldı.

Gıda, Walled Şehrinin kültürünün büyük bir parçasıydı. Hong Konglular, şehrin köpek et restoranlarından birinde yemek yemeyi sık sık tercih ederlerdi. Geleneksel olarak altı aylık siyah renkli Çin köpeklerinden (chow) yapılmış köpek eti yahnisi, İngilizler tarafından yasaklanıncaya kadar Hong Kong’ da popüler bir yemek olmaya devam etti.

Hui Tuy Choy, erişte fabrikasını 1965’ te açtı. Kira oranı düşük olduğundan ve bir mağaza açmak için lisansa ihtiyacı olmadığı için Walled Şehrini seçti. Hong Kong’ da dükkân sahipleri işçi, sağlık ve yangın departmanlarından lisans almalıydı ancak Kowloon da bunlar istenmiyordu.

Kowloon, Hong Kong’daki birçok işletme için önemli bir üretim merkezi oldu. En büyük ürünlerinden biri, kent çevresindeki restoranlara satılan balık köftesiydi.

Bu plastik fabrikası tamamen iki adam tarafından işletildi.

Genellikle, bu bakkal gibi ticari alanlar, çalışma günü bittikten sonra oturma odası veya çocukların ev ödevi yapmaları için bir yer olarak iki amaçlı kullanılırdı.

Walled Şehri sıkı bir yaşam ve çalışma ortamlarından dolayı bir köy kültürüne sahipti. 90 yaşındaki Yu Yi, oğlunun karısıyla birlikte sıkışık üçüncü kat bir dairede yaşıyordu. Kadınların yakınlarına bakmaları tipik bir durumdu.

Binanın içine yığılmış devasa borular, teller ve açık oluklar nedeniyle Duvarlı Kentin kendi mikro iklimi vardı. Düşük seviyeler sürekli sıcak ve nemli idi.

Aşağıda bulunan kötü koku ve nemli koşullar nedeniyle, Kowloon’ un çatıları öğleden sonraları ve akşamları ortak bir mekâna dönüşüyordu. İnsanlar takılmak, çamaşır yıkamak ya da ev ödevi yapmak ya da enstrümanlarını çalmak için oraya gidiyorlardı.

Tuhaf, kentsel bir bahçe gibi... Çatı katları biraz göze çirkin geliyordu, ancak aşağıdaki alana kıyasla hava daha hafif ve havadardı: Alt katlarda yaşadıktan ve çalıştıktan sonra oraya gelmek insanlara daha keyifli geliyordu.

Suç oranının düşmesine rağmen, ne İngilizler ne de Çin, şehri bu tolere edilebilir buldu. 1987’ de iki hükümet şehri yıkmaya karar verdiler. 33.000 sakini beş yıl içinde tahliye ettikten sonra 1993 yılında yıkım başladı. Sakinlere maddi tazminat ödenmesine karşın, birçoğu bunun yeterli olmadığını protesto etti.